Öğrenilmiş Çaresizlik

Çoğumuz duymuşuzdur psikolojideki adını.Bendeki adı ise dibe vuruşun ayak sesidir öğrenilmiş  çaresizlik. Yaşadığımız sıkıntıların ,acıların geçici olmadığını,gitgide battığımızı,çaresiz kaldığımızı hissettiğimiz anda  duymaya başlarız o ayak seslerini.

Başımıza daha önce de gelen, ama bir türlü işin içinden çıkmayı başaramadığımız olumsuz durumları tekrar yaşadığımızdaki her vazgeçişimizdir öğrenilmiş çaresizlik.Şartlar değişse de,öğrendiğimiz çaresizlik kalıcı olduğundan mücadele etmek yerine, oturur halimize acır,deyim yerindeyse dibe vuracağımız günü bekleriz.

Halbuki çoğu insanın içinden çıkılamayacağını düşündüğü durumlarda bile umudunu yitirmeyen,bir  çıkış yolu olmalı diyerek çaresizliği kabul etmeyen insanların hikayesini duymuşsunuzdur.Bunlardan biri de Stainlavsky Lech . Hayatını kabusa çeviren olay, Naziler tarafından evi basılarak toplama kampına  ailesiyle birlikte atıldığı gün başlar. Bütün ailesi o kampta gözleri önünde öldürülür.En zor şartlarda yaşar, en ağır işkenceleri görür.Kaçmanın yolunu aradığında diğer esirler bunun imkansız olduğunu söyler.Çünkü onlar çaresizliği benimsemişlerdir.

Stainlavsky ise yılmadan nasıl kaçabilirim sorusuna cevap arar.Ve çareyi, gaz odasından çıkarılarak bir kamyonun arkasına atılmış onlarca çıplak kadın ,erkek ve çocuk cesetlerinin arasına elbiselerini çıkarıp girerek ölü taklidi yapmakta bulur.İçindeki özgürlüğe kavuşma ümidi öylesine fazladır ki üzerine atılan  ölü bedenlerin ağırlığına ya da dayanılmaz çürüyen et kokusuna aldırmaz. Kamyonun çalışmasını bekler sessizce. Nihayet kamyon hareket eder  ve onlarca cesedi  atacağı dev mezara yükünü boşaltır.Sonrasında ise Stainlavsky çıplak olarak tam 40 km koşarak özgürlüğüne kavuşur.

Stainlavsky’nin diğer esirlerden farkı ortadadır.O, kamptan kaçabilmenin mümkün olduğuna,diğerleri ise çaresizliklerine inandırmışlardır kendilerini.Bir kamyon dolusu cesete bakarak kendi sonunun da onlar gibi olacağını değil,bu durumun  bir kaçış fırsatı olabileceğini düşünüp yaşanılan büyük acı tablosundan kendi özgürlük  hikayesini çıkarabilmeyi başarmıştır.

Şartlar  ne kadar zor olursa olsun hayata karşı direnmek  ve sınırlarımızı sonuna kadar zorlamak  pes etmemek gerek.Eğer olumsuzluklara karşı bakış açımızı değiştirirsek hayatımızın yönünü tamamen değiştirebiliriz.Eski olumsuz tecrübelerimizi unutup ,yeni bakış açımızla yol alalım hayatımıza.Unutmayalım ki tecrübe başımıza gelen olay değil,o olaya karşı tutumumuzdur.